Over Werk aan de kerk

Het begin van de commissie Werk aan de kerk.
In het jaar 1985 bestond de H. Hart van Jezuskerk in De Noord 75 jaar. Het was een groot feest voor jong en oud in het dorp maar ook vele mensen van buiten bezochten de evenementen waaronder een tentoonstelling; een revue en talloze andere activiteiten. Ook is er een boek uitgebracht met de geschiedenis van onze kerk. De commissie werk aan de kerk is ontstaan tijdens de festiviteiten rondom het 75 jarig bestaan van onze kerk. We kwamen tot de conclusie dat er hier en daar achterstallig onderhoud was aan de kerk. Ook werd ons tijdens de festiviteiten duidelijk dat de beschikbare ruimtes enz. aanpassing verdiende aan de veranderende wensen van deze tijd. De onderhoudskosten zouden financieel moeilijk op te brengen zijn voor onze parochie als we dit moesten laten uitvoeren. Met de nodige deskundigheid binnen onze commissie hebben we in de beginperiode vele zaterdagen met soms wel twintig vrijwilligers het achterstallig onderhoud weg weten te werken en vele aanpassingen in en rondom het H. Hart weten te realiseren. Het kerkgebouw, de pastorie, de begraafplaats en de tuinen zijn in goede staat van onderhoud.

De werkwijze van onze commissie is als volgt.
Iedereen die onderhoudspuntjes, op- of aanmerkingen heeft op de gebouwen en de tuinen kan dit deponeren bij de leden van onze commissie. (dit vermelden we ook regelmatig in het parochieblad ’t Contact.)Wij ontvangen dan ook regelmatig van diverse kanten de nodige onderhoudspuntjes, ook van parochianen. Zodra wij bij elkaar komen (door de goede onderhoudsstaat minder frequent als in de eerste jaren) worden alle onze bekende zaken bij elkaar gebracht, genotuleerd, uitgevoerd of door gegeven aan het parochiebestuur wanneer het verder gaat dan gewoon onderhoud. Met nadruk willen we dankbaar vermelden dat de klusjesmensen en “de Zicht-boys” veel goed werk doen aan het dagelijks onderhoud. Zij zorgen er voor dat het altijd keurig verzorgd is in en rondom het H. Hart.

We staan ten dienste van het parochiebestuur
We hechten er aan om nog eens duidelijk te melden dat werk aan de kerk voor het onderhoud en bouwkundige advisering is ten dienste en in opdracht van het parochiebestuur.

De heilige Sint Anna
Sint Anna is de moeder van Maria en daarmee de oma van Jezus. Sint Anna staat centraal in de cultus rond het moederschap, waarbij vruchtbaarheid en de rol van de vrouw voorop staan. Sint Anna is de patrones van het gezin en wordt met name aanbeden door vrouwen zonder partner of gezin. Veel vrouwen roepen haar aan om een man en later om een kind. ‘Naar Anneke voor een manneke’ luidt dan ook een gezegde.

Er bestaan beelden waarbij Sint Anna deel uitmaakt van een groep bestaande uit drie figuren, ‘Anna-te-Drieën’ genoemd, waar Anna op haar ene arm Maria en op de andere het christuskind houdt. Er is een grote devotie geweest rondom Sint Anna wat omstreeks 1500 haar hoogtepunt beleefde. Nog steeds gaat men naar plaatsen in Nederland op bedevaart naar de heilige Anna, getuige een reportage in het Algemeen Dagblad in de zomer van 1999 met als titel: ‘Amsterdamse vrouwen op bedevaart naar de Heilige Anna in het Brabantse Molenschot’.

In De Noord is Sint Anna als beschermer van het gezin de naamgever geworden van de kleuterschool. De herinnering aan de heilige Sint Anna blijft nu bewaard door het beeld en het plein die beide naar haar vernoemd zijn.

Sint Annaplein
Bij het verdwijnen van de St. Anna-kleuterschool in de jaren negentig werd er druk gespeculeerd wat er op die locatie midden in De Noord zou moeten komen. De een dacht aan een grote parkeerplaats, de ander had een voorkeur voor een supermarkt. Over de bestemming is menig overleg gepleegd met de gemeente, de thuiszorg, Stichting Dorpsbelang, de kerk, etcetera. De oude leegstaande kleuterschool was het eigendom van de gemeente Heerhugowaard, maar dit gold niet voor de grond, die grotendeels in bezit was van de kerk.

De gemeente wilde wel meewerken, maar het plan moest kostendekkend zijn. Geheel open laten was dus niet bespreekbaar, terwijl het idee van een winkelcentrumpje met woningbouw erboven geen draagkracht had van de plaatselijke middenstand. Vervolgens werd woningbouwvereniging ‘Heerhugowaards belang’ bij het overleg betrokken en werd een architectenbureau in de arm genomen om een plan te ontwikkelen.

De vraag was hoe je verstandig om kon gaan met deze belangrijke, centrale ruimte. Een dergelijke bestemming ligt normaliter voor de komende honderd jaar vast en is van grote invloed op de leefbaarheid, positief of negatief. Door haar traditionele lintbebouwing ontbeert het dorp De Noord een dorpscentrum. Ook kent De Noord geen parken en plantsoenen om elkaar te ontmoeten.

De locatie van de oude kleuterschool is daarom uitermate geschikt als dorpsplein. Doordat de gemeente een deel van de grond bestemd heeft voor bewoning is het plein gedeeltelijk ook op de tuinen van de kerk gerealiseerd. Hiervoor is een erfpachtovereenkomst van 30 jaar afgesloten met het parochiebestuur.

De opbrengst van de woningen op het Sint Annaplein werd gebruikt om het plein te ontwikkelen en het Kruisgebouw aan te passen. Uiteindelijk werd het Kruisgebouwtje verwijderd in plaats van aangepast. Dit veroorzaakte zo’n groot litteken aan het dorpshuis, dat haar gehele gevel aan de oostzijde opgeknapt moest worden om zodoende mooi bij het plein te passen. Naar aanleiding hiervan kwam weer de volledige facelift van het dorpshuis tot stand.

Bij de ingebruikname van het Sint Annaplein is sprake van een uitstekend ingericht dorpscentrum. Aan de westzijde van het plein ligt de peuterspeelzaal en  de voetbalvelden als groene as met nieuwbouw aan beide zijden daarvan. Aan de noordkant staan de kerk, de bibliotheek en de basisschool, terwijl aan de oostkant de middenstand en de kroeg zijn gesitueerd. Aan de zuidkant tenslotte staan de lokale medische voorzieningen zoals fysiotherapie, thuiszorg en seniorenwoningen.

Door de aanwezigheid van zitbankjes en een jeu des boulesbaan zal het Sint Annaplein een echte ontmoetingsplaats worden. Het Sint Annabeeld geeft het plein extra cachet en sfeer.

Overigens kan het uitzonderlijk worden genoemd dat in het jaar 2000 een heilige de naamgever is van een openbare ruimte. Verder is het zeer bijzonder dat De Noord het eerste katholieke plein van de wereld heeft in het nieuwe millennium!

Het kerkhof
Door de aanleg van het Sint Annaplein op een deel van de kerktuinen en op de plaats van de oude kleuterschool zijn de mogelijkheden tot uitbreiding van het kerkhof van de H.Hartkerk beperkt geworden.

Het kerkhof in De Noord dateert evenals de kerk uit 1910. Voor die tijd werden de mensen uit De Noord begraven in de omliggende plaats waar zij ter kerke gingen, meestal ’t Veld, Waarland of Heerhugowaard-Zuid. Met de groei van De Noord nam het ruimtebeslag op het kerkhof toe. Dit werd ernstig duidelijk toen het parochiebestuur enkele jaren geleden een toekomstinventarisatie maakte, waaruit bleek dat het kerkhof op langere termijn niet genoeg plaats zou bieden. Naar aanleiding hiervan werd het bestuur gedwongen om strakke regels op te stellen wie er op het kerkhof begraven kunnen worden. Het komt er op neer dat parochianen die vrijwillig verhuisden naar elders niet meer kunnen worden begraven in De Noord. Ditzelfde geldt ook voor mensen die geen lid zijn van de kerk, oftewel niet ingeschreven staan in de administratie van de kerk. Toen dit besluit bekend gemaakt werd, liepen de emoties hoog op. Zeker als mensen (bijna) hun hele leven in De Noord geleefd hebben, is dit niet onbegrijpelijk. Helaas heeft het parochiebestuur door het plaatsgebrek geen keus.

Met de uitbreiding van het kerkhof in de winter van 1986 en de aanleg van een urnveldje door parochianen kon er iets meer ruimte worden gecreëerd. De huidige en laatste uitbreiding aan de zuid- en oostzijde van het kerkhof is na een gemeentelijke vergunning in juli 1999 een feit geworden.