Over de vormselwerkgroep
Gedurende het project oriënteren de vormelingen zich op de normen, waarden en tradities van het katholieke geloof. Jongeren hebben vaak weinig duidelijk over hun deelname aan het project. Het vormselproject geeft hen de ruimte met anderen te ontdekken wie zij zijn en welke plaats zij innemen in de samenleving en wat de kerk voor hen kan betekenen.
Het project in deze vorm kost de Noordender begeleiders gemiddeld een avond per week. De ervaring van het begeleiden van vormelingen kan voor sommige opleidingen studiepunten opleveren of een aantekening op het persoonlijke Curriculum Vitae (C.V.) Een bewijsstuk kan het getuigschrift zijn dat aan einde van het project wordt uitgereikt.
Het project werkt aan de opbouw van de gemeenschap en heeft een uitstraling naar de gehele parochie. De betrokkenheid van deze verschillende partijen klinkt door in alle activiteiten die gedurende het project plaatsvinden. De kerk wordt zo niet geïsoleerd, maar geïntegreerd met de dagelijkse realiteit.
In de parochie van katholieke gemeenschap het Heilig Hart van Jezus in Heerhugowaard-De Noord (verder: De Noord) is het echter gelukt een groep jonge mensen (18-25 jaar) in te zetten als begeleiders bij het project. Sinds 1994 zet elk jaar een nieuwe groep zich in voor deze taak gedurende de maanden september tot mei. Daarnaast helpen zij bij het organiseren van diverse activiteiten die onderdeel uitmaken van het project. Jonge begeleiders zijn op deze wijze intermediairs geworden tussen de vormelingen, hun ouders en de parochiegemeenschap. Deze begeleiding is het unieke van het project en zal de nadruk hebben in deze handleiding.
Dit project is voornamelijk vanuit een katholieke geloofsovertuiging geschreven, maar dit is geen voorwaarde voor het gebruik. Deze handleiding is bedoeld voor elke gemeenschap die met jonge mensen een levensbeschouwelijk project aan wil gaan en waarbij de overdracht plaats vindt van jongeren naar pubers. U kunt daarom op elke plaats in deze handleiding waar u ‘vormelingen’ leest, dit vervangen met ‘jonge deelnemers aan een project’.
In het eerste gedeelte van deze handleiding wordt de opzet van het project in de parochie van De Noord beschreven. In het tweede gedeelte staan de activiteiten zoals deze in De Noord plaatsvinden met aanvullende suggesties voor de aanpak en de uitvoering van het project. Hierbij is het van belang eerst te kijken naar uw huidige situatie. Bestaande activiteiten in de wijk of omgeving kunnen vaak goed met nieuwe initiatieven worden gecombineerd. Het gaat erom dat de aanvullende activiteiten dienstbaar dienen te zijn aan de vorming van de gemeenschap en de inhoudelijke diepgang.
Alle activiteiten kunnen daarom naar eigen inzichten worden ingevuld. Dit geldt tevens voor het ondersteunende materiaal. In De Noord is voor de begeleiders en de vormelingen een map ontwikkeld met ondersteunend materiaal voor de avonden. Om in aanmerking te komen voor dit materiaal, kunt u contact opnemen met de projectgroep van De Noord.
Doelstellingen van het project
Het komen tot verdieping en het bewust maken van een levenskeuze. Het project bereidt jongeren van 12 of 13 jaar voor op het Heilig Vormsel waarmee zij besluiten Jezus te volgen in zijn voetsporen.
Verschillende betrokkenen bewust maken van geloofzaken. Met name de begeleiders worden gestimuleerd actief te zijn in een geloofsgemeenschap. Zij krijgen een verantwoordelijke taak, namelijk het doorgeven van (christelijke) normen en waarden. Met het project wordt geprobeerd veel mensen erbij te betrekken. De vormelingen, de begeleiders, maar ook ouders van de vormelingen en vele dorpelingen.
Begeleiders
In plaats van ouders worden in de nieuwe opzet jonge mensen (18-25 jaar) de begeleiders van de vormelingen; een groep die voor die tijd nauwelijks bij de parochie betrokken was. Veel jongeren zijn geen (trouwe) kerkgangers en de kerk heeft voor hen een hoge drempel. Juist deze groep wordt betrokken bij de begeleiding van vormelingen.
Ieder seizoen wordt een nieuwe groep begeleiders van rond de twintig jaar aangesproken zodat de groep begeleiders elk jaar geheel vernieuwt. Voor deze groep begeleiders is het veelal wennen om op deze manier betrokken te zijn bij de geloofsgemeenschap. Het is een andere bezigheid dan hun dagelijkse activiteiten. Velen komen nooit in de kerk en staan dan ook niet te wachten op een actieve rol in de parochie.
Vormelingen
In De Noord volgen de vormelingen de brugklas van het voortgezet onderwijs en hebben de leeftijd van 12 à 13 jaar. Zij zijn gedurende de jaren op de basisschool samen opgetrokken. Door het project ontmoeten de vormelingen elkaar nog regelmatig. Het is een gelegenheid om diverse ervaringen met elkaar uit te wisselen. In De Noord heeft het project het doel vormelingen te laten kennismaken met zichzelf, met anderen om zich heen en wat God voor hen betekent. Het Heilig Vormsel wordt hierbij gezien als een belangrijke stap in de volwassenwording.
Ouders
De ouders van de vormelingen worden tevens bij het project betrokken. In de oude opzet waren de ouders de begeleiders, nu ligt deze rol bij een jongere groep. De ouders blijven bij het project betrokken en op de hoogte van het verloop van het project.
Ouders spelen een belangrijke rol in het stimuleren en motiveren van hun kind. Het hebben van vertrouwen in het project en het voelen van een betrokkenheid en interesse is onontbeerlijk. Veel ouders zullen zich afvragen wat het doel is van het project en wat het voor hun kind betekent. Om deze reden worden ouders bij het project betrokken door middel van onder andere thema-avonden.
Projectgroep
Met de projectgroep worden de begeleiders van de begeleiders bedoeld. Deze groep ondersteunt en coacht de vormselbegeleiders; zij zijn de ‘projectleiders’ van het geheel. Er is ondersteuning van een pastoraal werkende. Theologische kennis wordt zo gewaarborgd en vormgegeven in activiteiten omtrent het project. De projectgroep bestaat uit personen die in het maatschappelijk leven staan. De projectgroep zal veel voorbereidingen hebben. Zowel bij het aanspreken van de betrokkenen en hen te coachen als bij het ondersteunen van de activiteiten.